8.عقاید: شناخت کتاب خداوند؛ تفسیر برخی آیات قرآن
لطفا پرسش شماره 257 عقاید با موضوع «شناخت کتاب خداوند؛ تفسیر برخی آیات قرآن» ثبت شده توسط «خالد» در تاریخ 4 دی 1395 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینهساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.
متن پرسش:
سلام بر برادران اهل خراسان که به حق تنها زمینهسازان حکومت انسان کامل هستند. سوالی از قرآن داشتم. در قرآن بدترین صدا [صدای] الاغ است. میشود وجه تشبیه را بفرمایید؟
خداوند در کتاب خود پس از امر به میانهروی در رفتار، به آهستگی در گفتار امر کرده و فرموده است: «وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ ۚ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ» (لقمان/ 19)؛ «و صدایت را پایین آور؛ چراکه ناخوشایندترین صداها صدای خران است» و این از آن جهت است که در میان جانوران همزیست با انسان، صدای هیچ یک به اندازهی صدای خران بلند و گوشخراش نیست و با این وصف، انسانی که با صدایی بلند و گوشخراش سخن میگوید، از این جهت به خران شباهت مییابد، در حالی که شباهت یافتن به خران برای انسان زیبنده نیست؛ چراکه انسان از نعمت عقل برخوردار است و بر خلاف خران میتواند صدای خود را کنترل کند تا سبب رنجش و آزار همزیستان نشود.
البته همهی جانورانی که آفریدگار حکیم آفریده است، در ذات خود زیبا هستند؛ چنانکه فرموده است: «الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ ۖ» (سجده/ 7)؛ «کسی که هر چیزی آفرید را نیکو ساخت»، ولی هنگامی که در ارتباط با یکدیگر قرار میگیرند، ممکن است أحیاناً سبب رنجش و آزار یکدیگر شوند و این ناشی از ضعف طبیعی و محدودیّت ذاتی آنهاست، نه ناشی از عیبی در آفرینش خداوند؛ با توجّه به اینکه هیچ مخلوقی -از آن حیث که مخلوق است- بدون ضعف و محدودیّت، آفرینش نمیپذیرد و کمال تنها برازندهی آفریدگار حکیم است. با این وصف، ناخوشایند بودن صدای خران، یک واقعیّت نسبی در ارتباط با انسان است و تبعاً نقصانی حقیقی برای این جانوران زیبا و عیبی در آفرینش خداوند محسوب نمیشود. حاصل آنکه صدای خران برای خران مناسب است، ولی برای انسانها مناسب نیست و از این رو، انسانها نباید مانند خران صدا کنند.