لطفا پرسش شماره 2 معیار و موانع شناخت با موضوع «معیار شناخت؛ عقل» ثبت شده توسط «حبیب الرحمن بارکزی» در تاریخ 11 دی 1393 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی را بخوانید.
متن پرسش:
آیا جناب منصور هاشمی خراسانی عقل را بر شرع مقدّم میداند و معتقد است که ما باید به جای شرع از عقل تبعیّت کنیم؟
پاسخ بخش پاسخگویی به پرسشهای دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:
این پرسش شما از این انگارهی نادرست برخاسته است که میان عقل و شرع منافاتی وجود دارد، به نحوی که تبعیّت از یکی به معنای عدم تبعیّت از دیگری است و ناگزیر باید یکی از آن دو را بر دیگری مقدّم دانست، در حالی که به باور جناب منصور، عقل و شرع از یک مبدأ پدید آمده و هر دو خلقت خداوند حکیم است و از این رو، منافاتی میان آن دو نیست؛ چنانکه خداوند خود فرموده است: «مَا تَرَىٰ فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ» (ملک/ 3)؛ یعنی: «در خلقت خداوند منافاتی نمیبینی» و با این وصف، تبعیّت از عقل به معنای عدم تبعیّت از شرع و مقدّم دانستنش بر آن نیست، بلکه بالعکس به معنای تبعیّت از شرع نیز هست؛ چراکه شرع به اقتضای وحدت مبدأ و سازگاری کاملی که با عقل دارد، به تبعیّت از عقل فرمان داده و به سوی آن فراخوانده است؛