لطفا پرسش شماره 131 مقدّمات با موضوع «یقین و ظن؛ ضرورت یقین و عدم کفایت ظن» ثبت شده توسط «مجتبی» در تاریخ 21 آذر 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.
متن پرسش:
خداوند در آیه‌ی 46 سوره‌ی بقره، خاشعین را کسانی معرفی می‌کند که به دیدار پروردگارشان و بازگشت به سوی او ظن دارند. این در حالی است که طبق بیانات حضرت، رسیدن به یقین در دین الزامی است و مطابق آیاتی که مکرّر در کتاب آورده شده است، ظن هیچ جایگاهی در اسلام ندارد.
لطفاً توضیح دهید که جمع میان این دو چگونه می‌شود؟
با تشکّر از زحمات فراوان شما عزیزان
پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:
مسلّم است که در
کتاب خداوند تناقض یا سخنی بر خلاف عقل وجود ندارد، ولی متشابهاتی وجود
دارد که برای فهم معانی آن‌ها باید به محکمات کتاب خداوند مراجعه کرد؛
چنانکه فرموده است: «هُوَ
الَّذِی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُحْکَمَاتٌ هُنَّ
أُمُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذِینَ فِی
قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ
الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِیلِهِ ۗ وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا
اللَّهُ ۗ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ» (آل عمران/ 7)؛ «او
کسی است که کتاب را بر تو نازل کرد، از آن آیاتی محکم هستند که اصل کتاب
شمرده می‌شوند و آیاتی دیگر متشابه‌اند، امّا کسانی که در دل‌هاشان انحرافی
وجود دارد از متشابهات آن به دنبال فتنه و به دنبال تأویل آن‌ها پیروی
می‌کنند، در حالی که تأویل آن‌ها را جز خداوند و راسخان در علم نمی‌دانند»؛ چنانکه به عنوان نمونه، در آیه‌ای فرموده است: «وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ نَاضِرَةٌ إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٌ» (قیامه/ 22 و 23)؛ «چهره‌هایی در آن روز شکفته‌اند؛ به پروردگارشان نظاره‌گرند»
