لطفا پرسش شماره 83 مقدّمات با موضوع « یقین و ظن؛ ضرورت یقین و عدم کفایت ظن» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 10 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینهساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.
متن پرسش:
1- نظر علامه خراسانی در مورد قیاس چیست؟2- نظر ایشان در مورد استحسان چیست؟
پاسخ بخش پاسخگویی به پرسشهای دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید: 1 . احکام شرع، چیزی جز اعتبارات شارع
نیستند و اعتبارات شارع، جز با تلقّی از او شناخته نمیشوند و با این وصف،
قیاس برخی از آنها با برخی دیگر عاقلانه نیست؛ خصوصاً با توجّه به اینکه
از یک سو حکم هر موضوعی در کتاب خدا و سنّت پیامبرش تبیین شده و در نزد
خلیفهاش محفوظ است و با این وصف، نیازی به قیاس یک موضوع با موضوع دیگر
نیست، بلکه تنها نیاز به استعلام از خلیفهی خدا در زمین است و اگر استعلام
از او در زمانی میسّر نیست به سبب تقصیر اهل آن زمان در تأمین مقدّمات این
کار است که عذری برای آنان در روی آوردن به قیاس شمرده نمیشود و از سوی
دیگر عقل بدون تلقّی از خداوند قادر به احصاء ملاکهای اعتبارات او نیست؛
چراکه به عنوان مثال، اگر با استناد به آیهی «یَسْأَلُونَکَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ ۖ قُلْ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّیِّبَاتُ» (مائده/ 4)؛ «از تو میپرسند که چه چیزی برایشان حلال شده، بگو چیزهای طیّب برای شما حلال شده است»