6.مقدّمات: علم و جهل؛ موانع تحصیل علم (تقلید، تعصّب، تکبّر، خرافه‌گرایی و ...)
لطفا پرسش شماره 80 مقدّمات با موضوع «علم و جهل؛ موانع تحصیل علم (تقلید، تعصّب، تکبّر، خرافه‌گرایی و ...)» ثبت شده توسط «حامد مقدم» در تاریخ 4 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.
متن پرسش:
پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:
چنانکه از صریح
عبارت حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی در کتاب شریف
«بازگشت به اسلام» (ص40) دانسته می‌شود، مراد از تقلید عمل به گفته یا
کرده‌ی دیگری بدون دلیل است و با این وصف، عمل به گفته یا کرده‌ی دیگری با
دلیل، تقلید شمرده نمی‌شود، بلکه اتّباع از دلیل است. بنابراین، عمل به
فتوای عالمان در صورتی که دلایل قانع کننده‌ای برای آن از کتاب خدا یا سنّت
متواتر پیامبر یا عقل سلیم اقامه کنند، جایز است، بلکه چه بسا واجب شمرده
می‌شود؛ چراکه عمل به آن در چنین صورتی، عمل به کتاب خدا یا سنّت متواتر
پیامبر یا عقل سلیم است. آری، در صورتی که دلایل عالمان برای
فتوای‌شان، غیر یقینی و از قبیل خبر واحد یا اجماع یا شهرت باشد، عمل به آن
جایز نیست؛ چراکه ظن در اسلام کافی شمرده نمی‌شود و با این وصف، رجوع
مستقیم به کتاب خدا و سنّت متواتر پیامبر یا عقل سلیم به منظور فحص از
دلایل یقینی در صورتی که احتمال آن وجود داشته باشد، واجب است و در صورتی
که احتمال آن وجود نداشته باشد یا فحص از دلایل یقینی به نتیجه‌ای نینجامد،
رجوع به اصول اوّلی مانند اصل اباحه و حظر یا اصول عملی مانند برائت و
احتیاط و تخییر و استصحاب، متعیّن است؛ مشروط به اینکه اقدام لازم برای
دسترسی به خلیفه‌ی خداوند در زمین انجام شده باشد؛ چراکه رجوع به اصول
اوّلی یا عملی در صورتی که چنین اقدامی انجام نشده باشد، مانند رجوع به
آن‌ها در موارد وجود دلیل است که کافی شمرده نمی‌شود و اقدام لازم برای
دسترسی به خلیفه‌ی خداوند در زمین، اجابت و یاری منصور هاشمی خراسانی است
که دعوت کننده‌ی به سوی مهدی و زمینه‌ساز ظهور او از طرق معقول و مشروع است
و خداوند تنها از پرهیزکاران می‌پذیرد. این صراط مستقیمی است که هر کس به آن گام نهاده، کامیاب شده و هر کس از آن روی گرفته، در گمراهی است و عاقبت برای پرهیزکاران است.
