لطفا پرسش شماره 91 مقدّمات با موضوع «عقل و شرع؛ حجّیّت عقل و مراتب آن» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 16 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.
متن پرسش:
حضرت علامه خراسانی در ص24 کتاب «بازگشت به اسلام» قلب را به همان معنی عقل تفسیر کرده‌اند. سؤال این است که فرق واژه‌های قرآنی قلب، عقل، فؤاد و لبّ در چیست؟ چرا قلب را برابر عقل تفسیر کرده‌اند؟پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:
فؤاد، قلب و لب در کتاب خداوند، هر سه به معنای عقل هستند؛ چراکه عقل به معنای قوّه‌ی مدرکه است و در نهاد کسی دو قوّه‌ی مدرکه قرار داده نشده است؛ چنانکه خداوند فرموده است: «مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَیْنِ فِی جَوْفِهِ ۚ» (أحزاب/ 4) و روشن است که تعدّد عنوان مستلزم تعدّد معنون نیست. آری، ممکن است فؤاد، قلب و لب، نام‌هایی برای مراتب عقل با لحاظ میزان سلامت آن باشند؛ به این ترتیب که فؤاد حدّ اقل آن، قلب حدّ وسط آن و لب حدّ اکثر آن باشد؛ چراکه خداوند فؤاد را به همه‌ی آدمیان اعم از نیکان و بدان نسبت داده و فرموده است: «وَهُوَ الَّذِی أَنْشَأَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۚ قَلِیلًا مَا تَشْکُرُونَ» (مؤمنون/ 78)؛ «و او کسی است که برای شما سمع و بصر و فؤاد قرار داد، اندکی از شما شکر می‌گزارید»
