4. احکام: احکام نماز

لطفا پرسش شماره 110 احکام با موضوع «احکام نماز» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 23 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

نظر حضرت علامه خراسانی در مورد دست بسته نماز خواندن چیست؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

انصاف آن است که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، سنّت نیست؛ زیرا بیشتر روایاتی که نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را وصف کرده‌اند، از ذکر آن خالی هستند، بلکه در هیچ روایت صحیحی ذکری از آن نیامده و روایات رسیده درباره‌ی آن ضعیف یا مرسل یا موقوف‌اند و این نظر اهل بیت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و نظر عبد الله بن زبیر، سعید بن مسیّب، سعید بن جبیر، عطاء، ابن جریج، ابراهیم نخعی، حسن بصری، مالک بن أنس، لیث بن سعد، محمّد بن سیرین و برخی دیگر از تابعان و فقیهان است؛ بل در میان مسلمانان اختلافی نیست که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، واجب نیست، جز اینکه برخی از آنان مانند حنفی‌ها، شافعی‌ها و حنبلی‌ها آن را مندوب و برخی از آنان مانند مالکی‌ها و شماری از شیعه آن را مکروه و برخی از آنان مانند بیشتر شیعه آن را حرام و مبطل نماز می‌شمارند و از برخی دیگر مانند اوزاعی قول به تخییر نقل شده و با این وصف، ترک آن موافق احتیاط و موجب یقین به صحّت نماز است.

1.احکام: احکام نظافت و پیراستگی

لطفا پرسش شماره 109 احکام با موضوع «احکام نظافت و پیراستگی» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 23 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

نظر حضرت علامه خراسانی در مورد تراشیدن ریش چیست؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

گذاشتن ریش، سنّت است و به شعار مسلمانان در جهان تبدیل شده است و با این وصف، تراشیدن آن، هرگاه سبب همانندی با غیر مسلمانان شود، جایز نیست؛ چراکه خداوند همانندی با کافران را ناروا شمرده (نساء/ 140) و کسانی را به سبب آن نکوهش کرده (توبه/ 30) و هر گونه گرایش به ظالمان را موجب عقاب دانسته است (هود/ 113)، ولی مرتّب و کوتاه کردن ریش در حدّی که سبب همانندی با غیر مسلمانان نمی‌شود، اشکالی ندارد، بل در حدّی که سبب تمایز از کاهنان یهود و مرتاضان هند و مفسدان داعش می‌شود، واجب است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«سَأَلْتُهُ عَنِ ٱلرَّجُلِ یَأْخُذُ مِنْ لِحْیَتِهِ فَقالَ: لا جُناحَ عَلَیْهِ ما لَمْ یَحْلِقْ فَیَتَشَبَّهَ بِٱلفاسِقینَ! قُلْتُ: إِنَّهُمْ یَقُولُونَ لا یُؤْخَذُ مِنْها شَیْءٌ وَ إِنْ بَلَغَتِ ٱلرُّکْبَةَ! قالَ: سُبْحانَ ٱللّهِ! هٰذا قَولُ ٱلْکُهّانِ وَ ٱلْجُوکِیَّةِ! بَلْ یَأْخُذُ مِنْها وَ یَتَجَمّلُ»؛ «از آن جناب درباره‌ی مردی پرسیدم که از ریش خود کم می‌کند، فرمود: گناهی بر او نیست مادامی که نتراشد پس به فاسقان شبیه شود! گفتم: آن‌ها می‌گویند از آن چیزی کم نمی‌کند اگرچه به زانو برسد! فرمود: سبحان الله! این سخن کاهنان و جوکیان است! بلکه از آن کم می‌کند و آراستگی می‌جوید».

2.عقاید: شناخت خداوند؛ صفات خداوند و افعال او

لطفا پرسش شماره 108 عقاید با موضوع «شناخت خداوند؛ صفات خداوند و افعال او» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 23 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

شیعه بر این عقیده است که صفات ذاتیّه‌ی خدا مثل علم، قدرت و حیات عین همدیگر و عین ذات خدا هستند و تفاوت آن‌ها با همدیگر و با ذات خدا صرفاً مفهومی است نه حقیقی، ولی اشاعره که اکثریّت قاطع اهل سنّت را تشکیل می‌دهند بر آنند که صفات ذاتیّه‌ی خدا زائد بر ذات او بوده و عین ذات خدا نیستند. نظر علامه خراسانی در این مورد چیست؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

در مکتب علامه منصور هاشمی خراسانی، صفات ذاتی خداوند، عین ذات او هستند؛ چراکه ذات او مرکّب و قابل تجزیه نیست تا جزئی از آن عالم و جزئی دیگر قادر باشد و زیادت و نقصان بپذیرد؛ بلکه او در عین عالم بودن، قادر و در عین قادر بودن عالم است و حیات او چیزی جز علم و قدرت او نیست. ذات او نقصانی ندارد تا به صفاتی برای آن نیازمند باشد و میان صفات او مغایرتی نیست؛ بلکه ذات او چون با نظر به معلومات لحاظ می‌شود، عالم و چون با نظر به مقدورات لحاظ می‌شود، قادر نامیده می‌شود و با این وصف، تعدّد اسماء او به معنای تعدّد مسمّی در او نیست.

4. مقدّمات: یقین و ظن؛ ضرورت کتاب خداوند و خلیفه‌ی او و تکلیف کسانی که به خلیفه‌ی او دسترسی ندارند.

لطفا پرسش شماره 107 مقدّمات با موضوع « یقین و ظن؛ ضرورت کتاب خداوند و خلیفه‌ی او و تکلیف کسانی که به خلیفه‌ی او دسترسی ندارند.» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 23 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

در علوم و فنونی مثل علوم فنی و مهندسی، کشاورزی،‌ مدیریت، اقتصاد و ... که فرضیه‌ها،‌ نظریه‌ها،‌ اصول و قوانین مختلفی وجود دارد و یا ارایه می‌شود، معمولاً اجماع جمعی از خبرگان برای اثبات نظریه‌های ارایه شده مورد قبول واقع می‌شود. سؤال این است که آیا در این گونه علوم همانند اصول عقاید و احکام مذهبی باید به خلیفه‌ی خداوند مراجعه نمود؟ آیا اجماع در این موارد هم دارای اشکال است؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

مراد از اجماع در اصطلاح اهل فقه، اتّفاق نظر همه‌ی مسلمانان یا همه‌ی اهل علم بر یک حکم شرعی است که بنا بر نظر قائلان به حجّیّت آن، حکم شرعی را اثبات می‌کند؛ چراکه اتّفاق نظر همه‌ی مسلمانان یا همه‌ی اهل علم بر باطل، ممکن نیست و این به اعتبار وجود خلیفه‌ی خداوند در میان آنان، صحیح است؛ چنانکه خداوند فرموده است: «وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّةٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ یَعْدِلُونَ» (أعراف/ 181)؛ «و از کسانی که آفریده‌ایم شماری هستند که به حق هدایت می‌کنند و با آن عدالت می‌ورزند» و با این وصف، اتّفاق نظر همه‌ی آنان بر باطل، محال است؛ جز آنکه چنین اتّفاق نظری نه قابل کشف است و نه سودمند؛ چراکه از یک سو إحصاء نظر همه‌ی آنان عادتاً ممکن نیست و از سوی دیگر چیزی که همه‌ی آنان ثابت می‌دانند، نیازی به اثبات ندارد تا برای اثبات آن، به اتّفاق نظر همه‌ی آنان استناد شود. از اینجا دانسته می‌شود که عدم امکان اثبات حکم شرعی با اجماع، از باب سالبه‌ی به انتفاء موضوع با توجّه به عدم امکان استقراء تام از یک سو و عدم امکان تحصیل حاصل از سوی دیگر است و مراد حضرت علامه از عدم حجّیّت اجماع، چیزی جز این نیست.

13.عقاید: شناخت خلیفه‌ی خداوند در زمین؛ احوال مهدی و زمینه‌سازی برای ظهور او

لطفا پرسش شماره 106 عقاید با موضوع «شناخت خلیفه‌ی خداوند در زمین؛ احوال مهدی و زمینه‌سازی برای ظهور او» ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 23 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

نظر علامه خراسانی در مورد اوتاد و ابدال که گفته می‌شود همان یاران حضرت مهدی (ع) هستند،‌ چیست؟

درخواست می‌کنم در صورت امکان متن دروس ارایه شده توسط علامه خراسانی در مورد احکام و عقاید اسلامی را برای استفاده‌ی عموم در سایت قرار دهید.

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

درباره‌ی «أبدال» روایات متواتری از طریق عمر، علی، أنس، ابن عبّاس، ابن مسعود، ابن عمر، عبادة بن صامت، عوف بن مالک، معاذ بن جبل، أبو سعید خدری، ابو هریره، امّ سلمه و دیگران رسیده است و مراد از آن بندگان مؤمن و صالحی هستند که زمین هیچ گاه از آنان خالی نمی‌ماند؛ به این معنا که هرگاه کسی از آنان می‌میرد، خداوند کسی دیگر از آنان را به جای او قرار می‌دهد و مصداق بارز آنان خلفاء خداوند در زمینند. آری، برای خداوند بندگان مؤمن و صالحی هستند که در زمین گمنام و بی‌نشانه‌اند و در آسمان شناخته و پرآوازه‌اند و مردم آنان را بزرگ می‌دارند و «رجال الغیب» می‌نامند؛ چراکه در اطراف زمین غایب‌اند، در حالی که اگر یکی از آنان را بیابند، برای کشتن او به هم می‌پیوندند و در دشمنی با او از هم پیشی می‌گیرند و می‌گویند: «مردی گمنام و بی‌نشانه است»! غافل از آنکه این گمنام و بی‌نشانه بودن، خود نشانه‌ای برای خردمندان است، هنگامی که می‌بینند او به سوی حق فرا می‌خواند و از باطل باز می‌دارد و برای ظهور مهدی زمینه‌سازی می‌کند و خداوند با پرهیزکاران است.

12.عقاید: شناخت خلیفه‌ی خداوند در زمین؛ احوال مهدی و زمینه‌سازی برای ظهور او

لطفا پرسش شماره 105 عقاید با موضوع «شناخت خلیفه‌ی خداوند در زمین؛ احوال مهدی و زمینه‌سازی برای ظهور او» ثبت شده توسط «هادی هنرجو» در تاریخ 18 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

از محضر بزرگواران چند سؤال داشتم:

1 . تقویم مورد نظر امام مهدی ارواحنا فداه کدام است؟ قمری یا شمسی؟

2 . آیا مبدأ تقویم قمری که هجرت رسول الله است مورد تأیید حضرت می‌باشد؟

3 . آیا شروع سال قمری که اول محرم می‌باشد مورد تأیید ایشان است؟

از لطف شما در پاسخگویی به سؤالات این جانب سپاسگزارم.

2. احکام: احکام حج، عمره و زیارت

لطفا پرسش شماره 104 احکام با موضوع «احکام حج، عمره و زیارت» ثبت شده توسط «هادی هنرجو» در تاریخ 18 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

نظر ایشان در مورد مسجد جمکران و مسجد سهله چیست؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

مسجد سهله در عراق از مساجد کهن اسلامی است و نماز گزاردن در آن فضیلت خاصّی دارد، ولی مسجد جمکران در قم معتبر نیست و نماز گزاردن در آن فضیلت خاصّی ندارد، بل نسبت دادن بنای آن به مهدی بر پایه‌ی خوابی که با چند واسطه از مردی مجهول نقل شده، مصداق دروغ بستن بر آن حضرت است و دروغ بستن بر آن حضرت، گناهی بسیار بزرگ شمرده می‌شود.

7. مقدّمات: علم و جهل؛ موانع تحصیل علم (تقلید، تعصّب، تکبّر، خرافه‌گرایی و ...)

لطفا پرسش شماره 103 مقدّمات با موضوع « علم و جهل؛ موانع تحصیل علم (تقلید، تعصّب، تکبّر، خرافه‌گرایی و ...)» ثبت شده توسط «هادی هنرجو» در تاریخ 18 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

نظر حضرت علامه در مورد ماه صفر چیست؟ آیا ماه نحسی است؟

نظر ایشان در مورد سعد و نحس بودن روزها در یک ماه قمری چیست؟ با توجه به بعضی از روایات گویا در یک ماه هفت روز نحس می‌باشد.

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

شومی زمان‌ها و مکان‌ها، تابعی از شومی اهل آن‌هاست؛ چنانکه خداوند فرموده است: «طَائِرُکُمْ مَعَکُمْ ۚ» (یس/ 19)؛ «شومی شما با خودتان است» و با این وصف، هر زمان و مکانی برای کسانی که در آن بدبخت می‌شوند، شوم و برای کسانی که در آن خوشبخت می‌شوند، مبارک است. بنابراین، هیچ روزی ذاتاً نحس یا مبارک شمرده نمی‌شود. آری، ممکن است برخی روزهای سال، نظر به مواقع نجوم و حالات طبیعت و آثار آن بر مزاج آدمی، برای برخی کارها مانند حجامت و نزدیکی با همسر، مناسب باشد یا نباشد و به این اعتبار، مبارک یا نحس شمرده شود، در حالی که برای کارهای دیگر، خاصیتی ندارد و تبعاً مبارک یا نحس نیست.

11.عقاید: شناخت خلیفه‌ی خداوند در زمین؛ احوال مهدی و زمینه‌سازی برای ظهور او

لطفا پرسش شماره 102 عقاید با موضوع «شناخت خلیفه‌ی خداوند در زمین؛ احوال مهدی و زمینه‌سازی برای ظهور او» ثبت شده توسط «هادی هنرجو» در تاریخ 18 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

ایشان ریشه‌ی مشکلات فراوان فرهنگی در جامعه‌ی ایران را در چه چیزی می‌بینند؟ مردم ایران یا حاکمیت ایران یا تهاجم فرهنگی یا ...؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

مشکلات جهان همه ریشه در عدم حاکمیّت خداوند بر آن دارد و حاکمیّت خداوند بر آن، با حاکمیّت مهدی بر آن تحقّق می‌یابد و حاکمیّت مهدی بر آن با زمینه‌سازی برای آن ممکن می‌شود و زمینه‌سازی برای آن در گرو اجتماع شماری کافی از مردم برای حمایت از اوست و جناب منصور هاشمی خراسانی در حال ایجاد این اجتماع است و هر کسی که به قدر توان خود با او همکاری نمی‌کند، در ایجاد مشکلات جهان سهیم است، خواه حاکم باشد و خواه رعیّت.

8.مقدّمات: علم و جهل؛ وظایف عالمان و اعمال آنان

لطفا پرسش شماره 101 مقدّمات با موضوع «علم و جهل؛ وظایف عالمان و اعمال آنان » ثبت شده توسط «علی راضی» در تاریخ 16 آبان 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

چگونه می‌توان اعلم را در میان علمای یک زمان شناسایی کرد؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

شناخت أعلم، متوقّف بر استقراء تامّ عالمان و احاطه به علم آنان است که جز برای خداوند ممکن نیست و از این رو، شناخت أعلم، تنها با رجوع به خداوند یا رجوع به کسی ممکن است که از جانب خداوند خبر می‌دهد؛ همچنانکه بنی اسرائیل به پیامبر خود رجوع کردند و او طالوت را به عنوان أعلم معرّفی کرد و فرمود: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَیْکُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ ۖ» (بقره/ 247)؛ «هرآینه خداوند او را بر شما برگزید و در علم و جسم فزونی داد»؛ خصوصاً با توجّه به اینکه أعلم عالمان، خلیفه‌ی خداوند در زمین است و او جز با نصّی از جانب پیامبر یا نشانه‌ای از جانب خداوند شناخته نمی‌شود، بلکه أعلم عالمان پس از او نیز تنها بدین سان شناخته می‌شود. با این حال، اگر کسی واقعاً أعلم باشد، به قدری از سایر عالمان متمایز است که عادتاً بر اهل نظر پوشیده نمی‌ماند، مانند ماه در میان ستارگان؛ تا حدّی که چون به او نظر می‌کنند قطع می‌یابند که او از سایر عالمان أعلم است؛ چراکه تمایز او از آنان مانند سپیده‌ی صبح در میان تاریکی، روشن است.