7.مقدّمات: یقین و ظن؛ حجّیّت روایات متواتر و عدم حجّیّت روایات واحد

لطفا پرسش شماره 191 مقدّمات با موضوع «یقین و ظن؛ حجّیّت روایات متواتر و عدم حجّیّت روایات واحد» ثبت شده توسط «بیاتی» در تاریخ 3 خرداد 1395 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

سلام خدمت پویندگان راه حق و حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله

نظر حضرت علامه در مورد کتاب «کامل الزیارات» چیست؟ آیا در این کتاب به غیر از احادیث و اخبار واحد، احادیث و اخبار متواتر هم وجود دارد و آیا این کتاب می‌تواند برای یک مسلمان مفید باشد یا نه؟

ومن الله التوفیق

جانم فدای رهبرم مهدی

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

کتاب موسوم به «کامل الزیارات» نوشته‌ی ابو القاسم جعفر بن محمّد بن قولویه قمی (د.368ق) که روایات مربوط به فضیلت و کیفیّت زیارت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و سایر اهل بیت را گرد آورده، از کتب معتبر در میان اهل تشیّع است که در آن روایات متواتری نیز وجود دارد، ولی بیشتر روایات آن واحد و بسیاری از روایات آن ضعیف است و طبیعی است که باید سند و متن هر یک از آن‌ها را به صورت جداگانه بررسی کرد تا از میزان اعتبار آن‌ها آگاهی یافت. با این حال، یکی از زیارات آن که فی الجمله مورد تأیید حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی قرار گرفته، زیارت مشهور به «أمین الله» است که از امام علیّ بن حسین معروف به زین العابدین (د.94ق) روایت شده و حاوی مضامین عالیه و صحیحه‌ای است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«کُنْتُ عِنْدَ ٱلْمَنْصُورِ بِمَشْهَدِ یَحْییٰ فَدَخَلَ عَلَیْهِ رَجُلٌ مِنَ ٱلشِّیعَةِ وَ سَأَلَهُ عَنْ أَدْعِیَتِهِمْ وَ زِیاراتِهِمْ، فَقالَ لَهُ: إِنَّ أَکْثَرَ أَدْعِیَتِکُمْ وَ زِیاراتِکُمْ مِمّا لا نَعْرِفُهُ -یَعْنِی لا أَصْلَ لَهُ- وَ إِنَّ خَیْرَ أَدْعِیَتِکُمْ دُعاءُ ٱلْکُمَیْلِ بْنِ زِیادٍ وَ خَیْرَ زِیاراتِکُمْ ما تَقُولُونَ فِیها: اللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِی مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِکَ راضِیةً بِقَضائِکَ مُولَعَةً بِذِکْرِکَ وَ دُعائِکَ مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ أَوْلِیائِکَ مَحْبُوبَةً فِی أَرْضِکَ وَ سَمائِکَ صابِرَةً عَلى نُزُولِ بَلائِکَ شاکِرَةً لِفَواضِلِ نَعْمائِکَ ذاکِرَةً لِسَوابِغِ آلائِکَ مُشْتاقَةً إِلى فَرْحَةِ لِقائِکَ مُتَزَوِّدَةً التَّقْوى لِیَوْمِ جَزائِکَ مُسْتَنَّةً بِسُنَنِ أَوْلِیائِکَ مُفارِقَةً لاَخْلاقِ أَعْدائِکَ مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْیا بِحَمْدِکَ وَ ثَنائِکَ»؛ «در محضر جناب منصور در مزار یحیی بودم، پس مردی از شیعیان بر آن جناب وارد شد و از دعاها و زیارت‌های‌شان سؤال کرد، پس آن جناب به او فرمود: هرآینه بیشتر دعاها و زیارت‌های شما چیزهایی است که برای ما آشنا نیست -یعنی اصلی ندارد- و هرآینه بهترین دعاهای شما دعای کمیل پسر زیاد و بهترین زیارت‌های شما چیزی است که در آن می‌گویید: خداوندا! نفس من را به قَدَر خود مطمئن و به قضای خود راضی و به ذکر و دعایت شیفته و برای برگزیدگان اولیائت دوستدار و در زمین و آسمانت محبوب و بر نزول بلایت شکیبا و برای بهترین نعمت‌هایت سپاس‌گزار و برای کامل‌ترین داده‌هایت یادآور و به شادی دیدارت مشتاق و برای روز داوری‌ات توشه گیرنده و از سنّت‌های اولیائت پیروی کننده و از اخلاق دشمنانت جدا شونده و از دنیا به ستایش و تمجیدت مشغول گردان»!