3.احکام: احکام طب و تداوی

لطفا پرسش شماره 215 احکام با موضوع «احکام طب و تداوی» ثبت شده توسط «محمدحسین نوری» در تاریخ 21 تیر 1395 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

درود خدا بر زمینه‌سازان راستین و عاشقان بی‌ادّعای خلیفه‌ی خداوند حضرت مهدی علیه السّلام

ضمن عرض سلام و خدا قوّت خدمت آقایمان جناب علامه منصور هاشمی خراسانی و شاگردان مخلص ایشان از محضرتان سؤالی داشتم. می‌خواستم بدانم نظر آقای بزرگوارمان حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی در مورد طبّ سنّتی و طبّی که منسوب می‌شود به اهل بیت (ع) و روایاتی که در کتاب‌هایی همچون طبّ الرّضا (ع) و طبّ الرّسول المصطفی (ص) و سایر کتب در مورد خواصّ درمانی خوراکی‌ها و درمان بیماری‌ها وجود دارد چیست؟ آیا این روایات صحیح است و این علم از جانب اهل بیت است؟ با توجّه به اینکه امروزه بعضاً می‌شنویم که علم پزشکی غربی نواقصی دارد و برای درمان یک بیماری به سایر قسمت‌های بدن آسیب می‌رساند.

در پایان از خداوند منّان برای خود و شما برادران عزیزم از خداوند متعال طلب توفیق و مغفرت دارم.

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

برادر مؤمن!

پزشکی به معنای شناخت، پیشگیری و درمان بیماری‌ها، حرفه‌ای سودمند است که از دیرباز در جهان وجود داشته؛ جز آنکه در گذشته غالباً مبتنی بر روش‌ها، ابزارها و داروهای طبیعی بوده و هم‌اکنون غالباً مبتنی بر روش‌ها، ابزارها و داروهای غیر طبیعی است که توسّط کارخانه‌های بزرگ صنعتی و با اهداف اقتصادی تولید می‌شود؛ تا حدّی که می‌توان گفت پزشکی جدید در مجموع به یک تجارت تبدیل شده؛ تجارتی که بیش از هر چیز برآمده از جهان‌بینی مادّی و نظام سرمایه‌داری جدید است و عمده‌ی گردانندگان آن، بیشتر از سلامت انسان‌ها به درآمد و سود بیشتر می‌اندیشند و این چیزی است که اعتبار آن را تا حدّ زیادی زیر سؤال می‌برد؛ خصوصاً با توجّه به اینکه پزشکی جدید نوعاً مبتنی بر تغییر آفرینش خداوند و بر هم زدن نظم طبیعی بدن است و این به ذات خود یک کار شیطانی محسوب می‌شود؛ چنانکه خداوند از شیطان نقل کرده است که گفت: «وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ ۚ» (نساء/ 119)؛ «و هرآینه آنان را امر می‌کنم، پس آفرینش خداوند را تغییر می‌دهند». بیهوده نیست که نماد پزشکی و داروسازی جدید، ماری است که به گرد عصا و جامی پیچیده، در حالی که مار از نظر ادیان الهی نماد شیطان است و با این وصف، چنین نمادی می‌تواند اشاره‌ای خواسته یا ناخواسته به سیطره‌ی شیطان بر پزشکی و داروسازی جدید باشد!

البته شاید هنوز نمی‌توان گفت که شیطان با هدف نابودی نسل انسان و تضعیف بُنیه و قوای جسمانی او به تأسیس و ترویج پزشکی جدید اقدام کرده است، یا أیادی او در این حوزه با هدف کسب درآمد و سود بیشتر، عمداً به افزایش بیماری‌ها و کاهش مقاومت انسان‌ها از یک سو و افزایش کمّی داروها و کاهش کیفی آن‌ها از سوی دیگر اقدام کرده‌اند؛ چراکه شاید هنوز دلایل کافی برای اثبات چنین فرضیه‌‌ای وجود نداشته باشد، ولی به طور قطع می‌توان گفت که پزشکی جدید با نگرش اقتصادی و سودجویانه به دارو و درمان و تمرکز بر روی معلول بیماری‌ها به جای علّت آن‌ها و استفاده‌ی بی‌رویّه از ترکیبات شیمیایی مضرّ به جای موادّ طبیعی سالم، عملاً در راستای اهداف شیطان حرکت کرده و در حال نابود کردن نسل انسان به تدریج و در درازمدّت است. هر چند پزشکی جدید در این جنایت تنها نیست و تغذیه‌ی فاسد از یک سو و موادّ صنعتی مضرّ که مستقیماً یا از طریق آب، هوا و خاک به بدن انسان انتقال می‌یابند از سوی دیگر، شرکاء جرم آن هستند، تا با معاونت یکدیگر چرخه‌ی طبیعت را بر هم زنند و انسان را به موجودی بیمار و دیوانه تبدیل کنند.

با این اوصاف، تردیدی نیست که در مجموع پزشکی سنّتی از جهات مختلفی پاکیزه‌تر، سالم‌تر، ارزان‌تر و قابل اعتمادتر است و برای مسلمانان بهتر است که حتّی الإمکان به آن بسنده کنند تا از عوارض و هزینه‌های روش‌ها، ابزارها و داروهای غیر طبیعی جدید در امان مانند؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«سَمِعْتُ ٱلْمَنْصُورَ أَیَّدَهُ ٱللّهُ تَعٰالیٰ یَقُولُ لِأَصْحابِهِ: مَنِ ٱسْتَطاعَ مِنْکُمْ أَن لا یَعْتَلَّ فَلا یَعْتَلَّ وَ مَنِ ٱعْتَلَّ مِنْکُمْ فَإِنِ ٱسْتَطاعَ أَن لا یَتَداویٰ فَلا یَتَداویٰ وَ مَنْ تَداویٰ مِنْکُمْ فَلْیَحْتَسِبْ بِما خَلَقَ ٱللّهُ! قُلْتُ: وَ ما تُرِیدُ مِمّا خَلَقَ ٱللّهُ؟! قالَ: ٱلشَّمْسُ وَ ٱلْماءُ وَ ٱلرِّیحُ وَ ٱلْأَرْضُ وَ ما تُنْبِتُ ٱلْأَرْضُ وَ ما یَرْتَعُ فِیها، فَإِنِّی سَمِعْتُ أَنَّ ٱللّهَ ما خَلَقَ داءً إِلّا وَ خَلَقَ لَهُ دَواءً وَلٰکِنَّ أَکْثَرَ ٱلنَّاسِ لا یَعْلَمُونَ! قُلْتُ: جُعِلْتُ فِداکَ إِنِّی أَصابَتْنِی عِلَّةٌ فَأَکَلْتُ مِنْ نَباتِ ٱلْأَرْضِ فَلَمْ یَنْفَعْنِی ثُمَّ أَکَلْتُ مِنْ هٰذِهِ ٱلْأَدْوِیَةِ فَنَفَعَنِی! قالَ: صَدَقْتَ، إِنَّ هٰذِهِ ٱلْأَبْدانَ مُعْتادَةٌ»؛ «شنیدم جناب منصور أیّده الله تعالی به یاران خود می‌فرماید: هر کس از شما که می‌تواند بیمار نشود، پس بیمار نشود (یعنی از بیماری پیشگیری کند) و هر کس از شما که بیمار می‌شود، اگر می‌تواند که دارو مصرف نکند، پس دارو مصرف نکند (تا به صورت طبیعی درمان شود) و هر کس از شما که دارو مصرف می‌کند، باید به چیزی که خداوند آفریده است (یعنی داروهای طبیعی) بسنده کند! گفتم: منظورتان از چیزی که خداوند آفریده است چیست؟ فرمود: آفتاب و آب و باد و زمین و چیزی که از زمین می‌روید و چیزی که در آن می‌چرد؛ چراکه من شنیده‌ام خداوند هیچ دردی را نیافریده مگر اینکه داروی آن را آفریده است، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند! گفتم: فدایت شوم، من به یک بیماری دچار شدم، پس از رُستنی‌های زمین (یعنی داروهای گیاهی) خوردم ولی به من سودی نرساند، سپس از این داروها (یعنی داروهای صنعتی) خوردم، پس به من سود رساند! فرمود: راست می‌گویی، هرآینه این بدن‌ها معتادند»!

اما «روایاتی که در کتاب‌هایی همچون طبّ الرّضا (ع) و طبّ الرّسول المصطفی (ص) و سایر کتب در مورد خواصّ درمانی خوراکی‌ها و درمان بیماری‌ها وجود دارد»، مانند سایر روایات اسلامی هستند؛ به این معنا که باید هر یک از آن‌ها را به صورت جداگانه بررسی کرد و در ترازوی قرآن و عقل قرار داد تا از میزان اعتبار آن‌ها آگاهی یافت. قدر مسلّم این است که در میان آن‌ها روایات معتبری وجود دارند و عمل به آن‌ها از عمل به نسخه‌های بسیاری از پزشکان جدید سودمندتر است.