1.احکام: احکام اموات

لطفا پرسش شماره 197 احکام با موضوع «احکام اموات» ثبت شده توسط «بیاتی» در تاریخ 10 خرداد 1395 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

نظر حضرت علامه در مورد مراسم‌هایی که شیعیان برای مردگان خود می‌گیرند چیست که شامل مراسم ختم و سوم و هفتم و چهلم و شب سال می‌باشد؟ آیا این شکل مراسمات مقبول است و در اسلام بوده یا جزو بدعت‌ها است؟

بنده هر چه تحقیق کردم فقط به روایتی از آقا رسول الله (ص) رسیدم که فرمودند تا 3 روز برای خانواده‌ی متوفّی غذا ببرید. بعضی‌ها می‌گویند علّت این کار [یعنی مراسم‌ها] آن است که روح مردگان در سوم و هفتم و چهلم و یک سال بعد از مرگ به جسم سر می‌زند. لطفاً در این رابطه توضیح بفرمایید.

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

گرفتن مراسم برای اموات در روزهایی معیّن ربطی به اسلام ندارد و از رسوم قومی است و با این وصف، کسانی که تنها از اسلام تبعیّت می‌کنند، چنین مراسمی را نمی‌گیرند و کسانی که تنها از اسلام تبعیّت نمی‌کنند، بلکه از رسوم قومی مانند اسلام تبعیّت می‌کند، چنین مراسمی را می‌گیرند، در حالی که تبعیّت از اسلام برای سعادت آنان کافی است؛ چراکه اسلام خطّ اعتدال و عقلانیّت است و با این وصف، کاستن از آن یا افزودن بر آن به معنای افراط یا تفریط است که سعادت آنان را تهدید می‌کند، هر چند تبعیّت از رسوم قومی باشد.

آری، طعام دادن خویشان و همسایگان به خانواده‌ی میّت تا سه روز، از رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم روایت شده و کار بسیار خوبی است، ولی سر زدن ارواح مردگان به اجسادشان در روز سوم، هفتم، چهلم و یک سال بعد از مرگ، ادّعایی درباره‌ی غیب است که نیاز به دلیل قطعی از کتاب خدا یا سنّت پیامبرش دارد، در حالی که چنین دلیلی در دست نیست.