2.احکام: احکام خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها

لطفا پرسش شماره 170 احکام با موضوع «احکام خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها» ثبت شده توسط «یعقوب» در تاریخ 20 اسفند 1394 و پاسخ دفتر حفظ و نشر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی؛ زمینه‌ساز عملی ظهور مهدی علیه السلام را بخوانید.

متن پرسش:

خوردن شراب در صورت تجویز از سوی پزشک چه حکمی دارد؟

پاسخ بخش پاسخگویی به پرسش‌های دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی:

نوشیدن شراب تنها برای مضطر جایز است و او کسی است که حفظ حیاتش متوقّف بر نوشیدن شراب است و البته واجب است که به قدر ضرورت از آن اکتفا کند؛ چنانکه خداوند فرموده است: «فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَیْهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ» (بقره/ 173)؛ «پس هر کس مضطر شود بی‌آنکه ستمگر یا زیاده‌خواه باشد گناهی بر او نیست، هر آینه خداوند آمرزنده‌ای مهربان است» و فرموده است: «فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ غَیْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ ۙ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ» (مائده/ 3)؛ «پس هر کس در تنگنایی مضطر شود بی‌آنکه مایل به گناهی باشد، پس خداوند آمرزنده‌ای مهربان است». امّا آیا کسی که حفظ حیاتش متوقّف بر نوشیدن شراب نیست، بلکه کاهش درد یا بهبود بیماری‌اش متوقّف بر آن است، مضطر شمرده می‌شود؟ ظاهر این است که نه؛ چراکه متبادر از «فَمَنِ اضْطُرَّ» در کتاب خداوند، کسی است که حفظ حیاتش متوقّف بر تناول حرام است، نه کاهش درد یا بهبود بیماری‌اش، بلکه چه بسا متبادر از آن در عرف نیز همین باشد؛ خصوصاً با توجّه به اینکه متوقّف بودن کاهش درد یا بهبود بیماری بر نوشیدن شراب بسیار بعید است؛ چراکه امروزه روش‌های مختلفی برای کاهش درد و بهبود بیماری پدید آمده و با وجود آن‌ها اضطرار به نوشیدن شراب ثابت نمی‌شود، اگرچه پزشکی فاسق به آن توصیه نماید.